Kwam het kabinet eindelijk een beetje op stoom met een mooie “WoonSnoepwinkel” en dan valt het plotseling. Met een beetje pech wordt er nog maar weinig gedaan totdat de volgende minister van Volkshuisvesting eindelijk goed is ingewerkt.
Demissionair minister Hugo de Jonge, of eigenlijk de Rijksoverheid, had zich voorgenomen dat er voor 2030 maar liefst 290.000 nieuwe woningen voor senioren moeten komen. Daar schreef ik een enthousiaste blog over op 21 december 2022.
Doorstroming
Zoveel nieuwe seniorenwoningen betekende een enorme doorstroming, want senioren staan niet op een starters-wachtlijst, ze wonen al. Senioren zouden dus, net als in de jaren zestig van de vorige eeuw, nadrukkelijk de kans krijgen door te stromen naar comfort-woningen om zo woningen vrij te maken voor de nieuwe generatie.
Met de nieuwbouw zou er ook ruimte komen voor heel veel nieuwe woonvarianten. Denk aan:
- Wederkerig wonen in een woongemeenschap
- Clusters Seniorenchalets
- Cirkelgroepen van flexwoningen in de omgeving van een zorgaanbieder
- Clusters comfort-woningen met alle gemakken van domotica, welzijnscommunicatie, dienstverlening en e-healthcommunicatie
- Knarrenhoven
- Erfdelers-projecten
Versnel de bouwstroom door deze beter in te richten
In mijn eerdere blog noemde ik nog veel meer door senioren gewenste woonvormen. Nu zou de overheid zich beter even kunnen richten op zes woonvarianten die zelfs binnen het huidige beleid heel snel gerealiseerd kunnen worden. Al vaker heb ik bepleit dat de overheid meer regie zou moeten nemen in het herinrichten van boerenerven die vrijkomen van hun agrarische bestemming. Hoe mooi deze ook verbouwd kunnen worden door de rijkeren in onze samenleving, het kan in tijden van woningnood beter door oplossingen te stimuleren in de sfeer van meervoudige en wederkerige bewoning.
Probleem waar alle initiatieven op stuklopen is dat de noodzakelijke procedures al snel 8 jaar in beslag nemen. Dus de best haalbare oplossing is steevast dat een rijkere de boerengebouwen opkoopt en verbouwd tot een prachtig “buiten”. Mooi voor het oog maar het draagt niet echt bij aan doorstroming en verkleinen van het woningtekort.
Kies voor snelle tijdelijke oplossingen
Met een beetje regie speuren de opstellers van regionale woonvisies naar locaties, zeker niet alleen boerenerven, waar met ontheffing snel ruime flexwoningen gebouwd kunnen worden. Alle zes in dit artikel genoemde woonvarianten kunnen binnen een jaar gerealiseerd worden. Ontheffing van het bestemmingsplan is voor een periode van 15 jaar mogelijk door een ‘vergunning met afwijking’ te verlenen. Veel senioren kunnen dan voor een periode van 15 jaar doorstromen naar een door hen gewenste woonvorm. Tegelijk kan de tijd benut worden om een definitieve invulling te vinden voor de gekozen locaties. Niet erg als dat 8 jaar moet duren. Want ondertussen draagt de tijdelijke oplossing flink bij aan doorstroming en verkleining van het woningtekort.
Kies voor een snellere regie
Opstellers van de regionale woonvisies zouden ook een fors budget moeten krijgen voor de snelle aankoop van geschikte locaties. CPO is in deze fase van omvorming van locaties namelijk niet een werkend wapen. Mogelijk wel voor de volgende stap tussen nu en 15 jaar.
Ook is het belangrijk om de wachtlijsten voor de beoogde doorstroming te bundelen en zichtbaar te maken per regio. Op dit moment staan er bijvoorbeeld bij Erfdelen 3000 mensen op een lijst van belangstellenden, bij Knarrenhoven zijn dat er zelfs 30.000. Bij de LVGO is geen centrale lijst van belangstellenden. Woongroep.net is een informele vorm van matching. Op Facebook zijn grote groepen van belangstellenden voor Gemeenschappelijk Wonen en Tiny Houses.
Voor zoekenden is de versnippering en vooral het eindeloze wachten op een geslaagd project uiterst frustrerend. Bij projecten van de LVGO is ook frustrerend dat senioren boven de 65 jaar niet meer op de wachtlijst geplaatst worden. Een alternatieve wachtlijst voor andere projecten Wederkerig Wonen is er niet.
Verder is bekend dat veel initiatiefnemers voor een project Wederkerig Wonen al overleden zijn voordat de doorlooptijd van een formele ontwikkelperiode van zo ongeveer 8 jaar om is.
In plaats van zo’n afwerende regie zouden mensen die willen doorstromen naar een tijdelijke locatie beter aangemoedigd kunnen worden met doorstroompremie.
Meer lezen:
Woonvarianten